“Bây giờ hoặc không bao giờ” là ý kiến nhiều học giả nói về dự kiến VN và Mỹ sẽ “nâng tầm quan hệ” ngoại giao, từ nay cho tới cuối năm. Tôi chia sẻ quan điểm này. TT Biden nói là “sẽ sớm thăm VN”, sau khi lãnh đạo tối cao VN điện thoại ngỏ lời mời ông qua thăm VN, nhân dịp để “VN và Mỹ nâng tầm thành đối tác lớn, ngang hàng với TQ và Nga”.
Điều mà (tôi nghĩ) người dân VN cần biết, vì sao các học giả có ý kiến như vậy ? “Bây giờ hoặc không bao giờ”. Trái đất đâu có sắp tận thế nay mai, phải không ?
Không thấy tờ báo nào đặt câu hỏi “vì sao bây giờ ?” đến quí khách mời phỏng vấn.
Theo tôi, chuyện lãnh đạo tối cao của VN, (dĩ nhiên là ông Trọng rồi), mở lời trước, qua điện thoại, cho TT Biden biết ý chí của VN. Có lẽ phía VN đã thấy, tình hình hiện tại và sắp tới, VN cần Mỹ hơn là Mỹ cần VN.
Đại dịch thế giới do Covid-19, tiếp theo chiến tranh Nga xâm lược Ukraine, thế giới đã không vận hành “trơn tru” nhưng trước. Khủng hoảng kinh tế (TQ, VN…), khủng hoảng lương thực (Châu Phi), khủng hoảng năng lượng (Châu Âu), đồng thời với đe dọa hỗn loạn từ địa chính trị, hệ quả làm cho nhiều quốc gia phải lao đao.
Châu Âu với chiến tranh Nga xâm lược Ukraine. Châu Phi với đe dọa chiến tranh đa quốc gia qua cuộc đảo chánh của giới quân phiệt ở Niger. Châu Á, TQ khủng hoảng nội bộ càng trầm trọng thì TQ càng hung hăng với bên ngoài. TQ đe dọa đánh Đài loan để “thống nhứt đất nước”. Mới đây TQ đã sử dụng những biện pháp “gần như chiến tranh”, dùng vòi rồng xịt nước, không cho tàu tiếp tế của Phi tiếp cận bãi Cỏ Mây. (Hành vi cản trở của TQ có thể được suy diễn thành ý chí của TQ muốn “phong tỏa” bãi Cỏ Mây. Vấn đề là hành vi “phong tỏa” trên biển được cho là hành vi chiến tranh).
Nhưng so sánh “hai đầu kéo kinh tế thế giới” là Mỹ và TQ. Chắc VN cũng thấy là Mỹ “khỏe khoắn” hơn TQ rất nhiều. Những khó khăn (về kinh tế) của TQ, cho dầu nhà cầm quyền Bắc kinh tìm cách che đậy, cũng đã bộc lộ ra bên ngoài, cách này hay cách khác.
Mọi người cũng sẽ thấy, nhân cơ hội TQ lao đao (vì khủng hoảng kinh tế do các hạn chế và trừng phạt kinh tế đến từ Mỹ…). Mỹ chắc chắn sẽ thành công đẩy TQ ra khỏi vòng chiến tranh đoạt ngôi vị hàng đầu thế giới.
Reuters
VN một quốc gia đang phát triển, với mô hình chính trị rập khuôn TQ. VN không thế “chia sẻ tương lai chung” với TQ, với viễn cảnh TQ bị suy thoái.
Hôm rồi tôi có phân tích vì sao TQ đã phát triển “đẹp” trong hơn ba thập niên. Còn VN rập khuôn TQ nhưng VN thất bại hoàn toàn. Đại khái VN thất bại do tuyên giáo. TQ thành công vì tuyên giáo TQ (thời Đặng Tiểu Bình, Giang Trạch Dân và Hồ Cẩm Đào) có sứ mạng chiêu tập “hiền tài” TQ từ các nơi về phục vụ quốc gia. Trong khi tuyên giáo VN lại rập khuôn tuyến giáo “chiến lang” thời Tập Cận Bình. “Hiền tài” VN thay vì trở về phục vụ đất nước thì bị tuyên giáo chụp mũ “phản động, chống tổ quốc”. Còn tư sản quốc dân, những người làm nên sự nghiệp bằng mồ hôi, nước mắt và trí tuệ của họ, ai có tiền cũng bỏ nước ra đi.
Ngay cả khi VN bỏ mô hình TQ để lấy mô hình của Singapour, như dự án của ông Trọng qua chiến dịch “đốt lò”. Ông Trọng cũng không cách nào “trong sạch hóa” lớp đảng viên. Lãnh đạo Singapour họ coi quốc gia là “ngôi nhà chung” còn người dân là bà con cật ruột trong gia đình. Họ muốn gia đình họ phát triển, mọi thành viên gia đình đều giàu có, hiển nhiên đất nước họ phát triển.
Còn VN ? Qua hai vụ “các chuyến bay giải cứu” và “Việt Á”, ta thấy cán bộ CS không coi lợi ích của nhân dân là mục tiêu phục vụ. Nhân dân, ngay cả những người lâm cảnh khốn cùng, cái sống cận kề với cái chết, đảng viên CSVN cũng coi đó là cơ hội để làm giàu cho bản thân.
Với một lớp người bị “sâu bọ hóa”, phỏng theo cách nói của ông Tư Sang. Không cách nào VN áp dụng mô hình Singapour thành công hết cả.
Có lẽ ông Trọng đã thấy VN “đi lên kẹt núi”. Bám theo TQ, TQ lao đao thì VN “từ chết tới bị thương”. Phải quay xe lại mà thôi.
Học giả Carlyle Thayer trên VOA có ý kiến rằng “chính quyền TT Biden thúc ép VN nâng tầm quan hệ”. Theo tôi là không phải.
Theo tôi, nếu chuyến này TT Biden không qua thăm VN, chuyện “nâng cấp quan hệ” giữa hai bên không thành công. VN sẽ lâm cảnh “trở lại kẹt sông”. VN vĩnh viễn gắn liền vào TQ.
Thử đặt vấn đề, một chiếc xe điện nói là VN sản xuất, nhưng từ a tới z, bù lon con vít cho tới pin lẫn phụ tùng thay thế, tất cả đều đến từ TQ. Mỹ sẽ nhắm mắt cho qua chuyện này hay sao ?
Nhưng khi TQ gặp khó khăn thì VN sẽ trở thành tấm bia để TQ “trút cơn thịnh nộ”. TQ sẽ sử dụng VN để giải quyết những căng thẳng nội bộ. Bởi vì VN không có ai chống lưng, như Phi, Đài loan… đều có Mỹ chống lưng.
TQ đang “xuống”, Mỹ không cần VN nữa. Mỹ đã có Phi thay thế.
Đó là lý do vì sao, theo tôi, “bây giờ hoặc không bao giờ”, VN phải nâng tầm quan hệ với Mỹ, ít nhứt ngang hàng với Nga và TQ. Ngoài ra, như tôi đề cập hôm trước, VN cần thuyết phục Mỹ nhìn nhận tính kế thừa và liên tục quốc gia về chủ quyền lãnh thổ của VN ở Hoàng Sa và Trường Sa.
Đây cũng là lúc để các “học giả” VN, kiểu Harvard, Fulbright… chấm dứt giấc mơ mô hình phát triển kiểu Singapour. Cán bộ CSVN không phải là đảng viên đảng Nhân dân hành động của Singapour. Đảng viên CSVN coi đất nước là “miếng bánh”, mọi người thi nhau “cắn” vào miếng bánh, thi nhau tranh ăn, mỗi người một miếng tùng xẻo đất nước. Đảng viên NDHĐ của Singapour “yêu nước như yêu nhà, thương dân như thương thân”. Vụ Việt Á, vụ “các chuyến bay giải cứu” cán bộ CSVN như những con thú hoang dã, hung tợn, coi dân là những “con mồi”. Người dân lúc lâm vào đường cùng, trở thành những con mồi ngon để chúng xâu xé. So sánh bầy thú Việt Á, “Các chuyến bay giải cứu” với đảng viên NDHĐ của Singapour. Cách xa một trời một vực.
