1. Sự kiện căng thẳng tại Ba Lan: NATO đối mặt xâm phạm không phận lần đầu
Đêm 9–10/9/2025, ít nhất 19 máy bay không người lái (drone) bị phát hiện xâm nhập không phận Ba Lan — lần đầu tiên một nước NATO chính thức sử dụng quân đội để bắn hạ xâm phạm trong cuộc chiến ở Ukraine Reuters+1AP News.
-
Ba Lan đã lập tức triển khai tiêm kích F‑16, hỗ trợ từ máy bay F‑35 của Hà Lan và hệ thống cảnh báo AWACS Reuters+1The Guardian.
-
Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk khẳng định đây là thời điểm Ba Lan gần nhất với một cuộc xung đột mở kể từ Thế chiến II Reuters+1.
-
NATO đã kích hoạt Điều 4 Hiệp ước, yêu cầu tổ chức tham vấn khẩn cấp giữa các thành viên The Washington PostAP News.
-
Tổng thống Ukraine Zelenskiy gọi hành động của Nga là tiền lệ nguy hiểm, kêu gọi phản ứng đồng bộ từ châu Âu The Times of IndiaThe Guardian.
2. Trump chỉ nói: “Here we go!” — thiếu lời cam kết cụ thể
Thay vì đưa ra tuyên bố nặng lời hay hành động rõ ràng, Trump chỉ đăng một câu mơ hồ trên Truth Social:
“What’s with Russia violating Poland’s airspace with drones? Here we go!”
Ông thông báo có thể sẽ gọi điện cho Tổng thống Ba Lan — nhưng không đưa ra bất kỳ cam kết cụ thể nào về hành động hay trừng phạt New York PostABC NewsWall Street Journal.
Trong khi đó, giới lãnh đạo châu Âu — như Macron, von der Leyen — phản ứng rõ ràng hơn, kêu gọi tăng cường phòng thủ và áp đặt thêm trừng phạt AP NewsThe Times of IndiaThe Guardian.
3. “Phase 2” trừng phạt: Có phải là lời nói gió bay?
Trước đó, Trump đã tuyên bố sẵn sàng áp dụng giai đoạn 2 của lệnh trừng phạt nhắm vào Nga, đặc biệt nhắm vào dầu khí và các nước trung gian như Ấn Độ Reuters.
Tuy nhiên, với phản ứng mờ nhạt hiện tại trước một xâm phạm nghiêm trọng điều đó đặt ra câu hỏi lớn: Liệu Trump có thực thi các bước mạnh mẽ hay chỉ tiếp tục dùng chiến thuật “câu giờ” quen thuộc?
Sự kiện ở Bắc Kinh, nơi Nga cùng các đồng minh khác có những cuộc tiếp xúc có thể cho thấy Putin cảm thấy tự tin khi biết Trump sẽ không có phản ứng cứng rắn, từ đó tiếp tục thực hiện các hành động khiêu khích mới.
4. Kết luận
| Phản ứng | Phân tích |
|---|---|
| EU & NATO | Phản ứng nhanh và rõ ràng: bắn hạ drone, kích hoạt Điều 4, yêu cầu đồng thuận và củng cố trừng phạt. |
| Trump | Chỉ đăng dòng trạng thái “Here we go!”, lãnh đạo Ba Lan gọi là cảnh báo Putin đang cười Trump. Không có kế hoạch rõ ràng. |
| “Phase 2” | Chưa có bằng chứng cụ thể về hành động. Hiện tại, hành động dứt khoát vẫn chưa thấy. |
Tóm lại, trong cuộc khủng hoảng nghiêm trọng nhất từ sau Thế chiến II tại biên giới NATO, Trump vẫn giữ thái độ lưỡng lự và thiếu trực tiếp. Điều này khiến giới đối thủ nghi ngờ: liệu lời nói về “phase 2” chỉ là chiêu né tránh chiến lược, tạo khoảng trống để Nga tiếp tục thử thách NATO và phương Tây?
