Tác giả: Nguyễn Văn Hải (Điếu Cày)
Nguồn: VietnamWeek.net – Chuyên mục “Kinh tế nhìn từ góc phố”
Kế hoạch của Tổng thống Donald Trump cho phép nhập khẩu thịt bò từ Argentina nhằm “hạ giá trong nước” đang gây sóng gió chính trị.
Thượng nghị sĩ Deb Fischer (R-Nebraska) – thành viên Ủy ban Nông nghiệp Thượng viện, đại diện cho bang nuôi bò lớn nhất nước – bày tỏ “lo ngại sâu sắc” rằng chính sách này sẽ đánh thẳng vào người nông dân Mỹ vốn đang oằn mình vì chi phí tăng cao.
Trong khi đó, Nhà Trắng cho rằng đây là cách “tăng nguồn cung để giảm giá thịt bò”. Nhưng các chuyên gia cảnh báo: Trump đang chữa phần ngọn, bỏ qua nguyên nhân gốc khiến giá tăng — chính là thuế nhập khẩu và khủng hoảng lao động do chính sách của ông tạo ra.
1. Khi chính trị chen vào chuỗi cung ứng thực phẩm
Trump khẳng định việc cho phép nhập thịt bò Argentina sẽ giúp người tiêu dùng Mỹ bớt gánh nặng tại siêu thị, nơi giá thịt đã tăng hơn 25% trong hai năm qua.
Nhưng quyết định này lập tức châm ngòi phản ứng dữ dội từ các bang nông nghiệp.
Thượng nghị sĩ Deb Fischer nói:
“Nếu mục tiêu là giảm giá thịt bò ở siêu thị, thì đây không phải là cách. Nebraska có những người chăn nuôi cần mẫn, an toàn và đáng tin cậy — họ không thể bị kéo tấm thảm ra khỏi chân mình chỉ vì một quyết định chính trị.”
Các hiệp hội chăn nuôi cảnh báo rằng việc mở cửa thị trường cho thịt Argentina có thể làm sụp đổ giá nội địa, trong khi hiệu quả giảm giá bán lẻ gần như không đáng kể, do khối lượng nhập khẩu quá nhỏ.
2. Nguyên nhân gốc rễ bị bỏ qua
Điều mà Trump không nói tới là vì sao thịt bò Mỹ lại đắt lên:
-
Chính thuế quan đánh vào hàng hóa từ Mexico và Nam Mỹ đã làm tăng giá nguyên liệu thức ăn chăn nuôi – từ ngô, đậu nành đến lúa mạch.
-
Chính sách di trú siết chặt khiến thiếu hụt lao động trong ngành nông nghiệp và lò mổ, buộc nhiều trang trại phải giảm quy mô đàn bò.
-
Trong khi đó, nhu cầu tiêu dùng vẫn cao, đặc biệt ở tầng lớp trung lưu – đẩy giá bán lẻ lên thêm một bậc.
Nói cách khác, Trump tự tạo ra lạm phát giá thịt bằng chính các sắc thuế và rào cản lao động của mình, rồi lại tìm cách “hạ giá” bằng cách nhập khẩu – một vòng luẩn quẩn chính trị.
3. Nếu muốn giảm giá, chỉ cần giảm thuế
Giới kinh tế cho rằng Trump không cần phải nhập khẩu từ Argentina – chỉ cần:
-
Giảm thuế nhập khẩu với nguyên liệu đầu vào cho ngành chăn nuôi.
-
Khôi phục thị thực lao động tạm thời (H-2A, H-2B) cho lao động nông nghiệp.
-
Ổn định quan hệ thương mại khu vực USMCA (Mỹ-Mexico-Canada) thay vì khơi lại chiến tranh thuế.
Làm vậy, giá thành sản xuất sẽ giảm tự nhiên mà không cần hy sinh ngành chăn nuôi nội địa. Nhưng hướng đi này không mang lại thắng lợi chính trị tức thời, nên dường như không nằm trong lựa chọn của Trump.
4. Khi chính trị hóa giá thịt bò
Quyết định nhập khẩu thịt bò Argentina không đơn thuần là một chính sách thương mại – đó là động thái ngoại giao “quid pro quo”, nối tiếp gói hỗ trợ tài chính 40 tỷ USD mà Trump vừa hứa với chính phủ Milei ở Buenos Aires.
Nói cách khác, Argentina nhận hỗ trợ, đổi lại Mỹ nhận thịt bò giá rẻ, còn người nông dân Mỹ nhận… thiệt hại.
Trump muốn thể hiện rằng mình “hành động vì người tiêu dùng”, nhưng lại bỏ quên rằng cử tri ở Nebraska, Texas hay Kansas chính là những người làm nên món bít tết nước Mỹ.
Kết
Từ đồng cỏ Nebraska đến bàn ăn New York, giá thịt bò không chỉ phản ánh cung – cầu, mà còn phản ánh mức độ trung thực của chính sách.
Nếu quyền lực chính trị được đặt lên trên quy luật kinh tế, thì bất kỳ miếng bít tết nào – dù nhập từ Argentina hay nuôi ở Texas – cũng sẽ có vị đắng của thị trường bị thao túng.